Biogramy uhonorowanych

Piotr Bąk (ur. 19.05.1958)
Jest harcmistrzem, wychowawcą wielu pokoleń młodzieży, jednym ze współtwórców nurtu niepodległościowego we współczesnym harcerstwie polskim. W 1980 r. był współzałożycielem Kręgów im. Andrzeja Małkowskiego, a w latach 1984–88 członkiem władz krajowych niejawnego Ruchu Harcerskiego Rzeczypospolitej. W latach osiemdziesiątych był organizatorem i wykonawcą akcji przerzutu z Polski na terytorium Czechosłowacji zakazanej literatury religijnej w języku słowackim.

Wojciech Hausner (ur. 14.01.1957)
Jest harcmistrzem. W latach 1984–1989 był członkiem początkowo niejawnego Ruchu Harcerstwa Rzeczypospolitej. Współpracował z Krajowym Duszpasterstwem Harcerek i Harcerzy. W latach 1985–1987 był członkiem redakcji, a w latach 1987–1994 redaktorem naczelnym wychodzącego pierwotnie poza cenzurą ogólnopolskiego pisma „Czuwajmy”. W 1987 r. współorganizował harcerską "Białą Służbę" podczas III Pielgrzymki Jana Pawła II do Polski. W 1988 uczestniczył w IV Światowym Zlocie Harcerstwa na emigracji w USA, gdzie był autorem wystawy o Niezależnym Ruchu Harcerskim. W latach 1988–1989 był komendantem hufca ZHP Kraków-Krowodrza.

Bogusław Kośmider (ur.7.10.1957)
Na początku lat 80-tych był komendantem harcerskiego szczepu „Zielonej Trójki”. Przez władze ZHP został zawieszony w prawach instruktora harcerskiego w związku z odwiedzinami funkcjonariuszy SB na obozie harcerskim. Był aktywnym uczestnikiem niejawnego Ruchu Harcerskiego, zaangażowanym m.in. w organizację „Białej Służby” podczas III Pielgrzymki Jana Pawła II do Polski w 1987 roku. Na Zjeździe ZHP w 1989 roku bardzo aktywnie walczył o zmianę Przyrzeczenia i Prawa Harcerskiego. Potem współtworzył ZHP1918.

Dominik Orczykowski (ur. 29.06.1928)
Jest kapłanem katolickim, duszpasterzem, kapelanem harcerzy, harcmistrzem Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej oraz nieformalnym kapelanem polskich lotników. Z harcerstwem związany jest od dziecka. W 1956 r. powrócił do harcerstwa jako zakonnik i objął swoją opieką duszpasterską harcerzy w Gorzowie Wielkopolskim. Brał udział w organizowaniu Białych Służb Ruchu Harcerskiego Rzeczypospolitej. W latach 1981–1986 był duszpasterzem-kapelanem harcerzy w Krakowie. Zdobył wtedy dwa najwyższe stopnie harcerskie: Harcerza Orlego i Harcerza Rzeczypospolitej. W roku 1988 został rejonowym duszpasterzem harcerek i harcerzy we Wrocławiu.

Norbert Paciora (1.09.1934–13.06.2012)
Był harcmistrzem. W 1959 r. otrzymał święcenia kapłańskie. Był wikarym w parafii na os. Szklane Domy w Krakowie-Nowej Hucie, moderatorem Ruchu „Światło-Życie” i organizatorem duszpasterstwa harcerskiego przy kościele św. Bartłomieja. Po wprowadzeniu stanu wojennego przedostał się na teren kombinatu HiL, gdzie odprawił wraz z o. Niwardem Karsznią mszę św. dla strajkujących. Niedługo potem starszyzna harcerska z centrum Krakowa powierzyła mu założenie i prowadzenie duszpasterstwa harcerek i harcerzy w Nowej Hucie. Pod jego duchową opieką powstał w parafii Matki Boskiej Częstochowskiej na os. Szklane Domy Ewangelizacyjny zespół instrumentalno-wokalny „Zwiastun” pod przewodnictwem Marka Kluzy.

Jerzy Parzyński (19.08.1929–12.02.1994)
Był członkiem Szarych Szeregów i brał udział w powstaniu warszawskim. W latach 1956–1962 oraz 1981–1985 był członkiem Komendy Chorągwi Krakowskiej ZHP. Jako dziennikarz był jednym z założycieli Solidarności i uczestnikiem prac Centrum Obywatelskich Inicjatyw Ustawodawczych Solidarności. Był przewodniczącym krakowskiego Kręgu Instruktorów Harcerskich im. Andrzeja Małkowskiego, a 27 marca 1983 wybrano go na przewodniczącego niejawnego Ruchu Harcerskiego. Funkcję tę pełnił do czerwca 1988 roku, a następnie, do stycznia 1989, był jego wiceprzewodniczącym. Utrzymywał liczne kontakty ze światowym skautingiem.

Adam Studziński (2.06.1911–2.04.2008)
Był harcmistrzem. Od 1928 roku należał do zakonu dominikanów. W czasie II wojny był kapelanem wojskowym i uczestnikiem bitwy o Monte Cassino. W 1981 roku związał się z Duszpasterstwem Harcerek i Harcerzy. Był twórcą ośrodka pracy wychowawczej dla harcerzy skupionego wokół kościoła św. Idziego i dominikańskiego kościoła św. Trójcy w Krakowie. Prowadził działania organizacyjne w środowiskach kapelanów harcerskich i organizował działania wewnątrz ZHP zakazane przez komunistyczne władze.

Ryszard Wcisło (8.04.1933–24.10.2015)
Był harcmistrzem i architektem. W związku z pracą harcerską w latach 1973 i 1976 znalazł się w zasięgu prowadzonych przez SB spraw operacyjnego sprawdzenia „Skaut” i „Zawisza”. Był członkiem krakowskiego Kręgu Instruktorów Harcerskich im. Andrzeja Małkowskiego i komendantem największych przedsięwzięć organizowanych w latach 1980–1982 przez tę strukturę. W latach 80-tych aktywnie uczestniczył w niejawnym Ruchu Harcerskim i krakowskim Duszpasterstwie Harcerek i Harcerzy. Jako instruktor harcerski brał udział ze swoimi drużynami w uroczystościach niepodległościowych i patriotycznych.

Zbigniew Wilk (ur. 19.01.1954)
Do harcerstwa należy od 1966 roku. W latach 1984–1987 kierował krakowskim środowiskiem niejawnego Ruchu Harcerskiego. W latach 1987–1989 był zastępcą naczelnika i naczelnikiem Ruchu Harcerskiego. Współorganizował największe niezależne obchody z udziałem żołnierzy AK związane z pogrzebem mjr. J. Piwnika „Ponurego” na Wykusie (1988). Był komendantem reprezentacji Ruchu Harcerskiego w zlocie harcerstwa na uchodźstwie w USA.

Wojciech Wróblewski (ur. 6.09.1957)
Jest instruktorem harcerskim od 1972 roku i pełnił różne funkcje w krakowskich strukturach ZHP. Był również członkiem Rady Naczelnej ZHP. W latach 1980–1982 działał w Kręgu Instruktorów Harcerskich im. Andrzeja Małkowskiego, czyli harcerskiej „Solidarności”. Potem był zastępcą naczelnika niejawnego Ruchu Harcerskiego, a następnie w latach 1987–1989 jego przewodniczącym. Był również współzałożycielem Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej w 1989 i początkowo jego wiceprzewodniczącym. W czasie obrad „okrągłego stołu” reprezentował niezależne organizacje harcerskie.

Andrzej Wysocki (ur. 7.06.1956)
Jest harcmistrzem i samorządowcem. Od 1971 roku należał do harcerstwa. Był m.in. komendantem harcerskiego szczepu „Zielona Trójka” oraz członkiem krakowskiego Kręgu Instruktorów Harcerskich im. Andrzeja Małkowskiego, czyli harcerskiej „Solidarności”. Aktywnie działał w niejawnym Ruchu Harcerskim – był odpowiedzialny m.in. za sprawy szkolenia i ochronę przed działaniami SB. W 1989 roku był współzałożycielem ZHR, a następnie członkiem pierwszej Rady Naczelnej ZHR.

Władysław Zawiślak (ur. 18.10.1922)
W latach II wojny był harcerzem Szarych Szeregów i żołnierzem AK. Po wojnie współorganizował i był komendantem antykomunistycznej organizacji starszo-harcerskiej działającej pod kryptonimem Polska Straż Przednia. Był więźniem politycznym w latach 1946–1949. Jest harcmistrzem i Harcerzem Rzeczpospolitej. Pracował w Klubie Inteligencji Katolickiej, był członkiem Zarządu Regionu NSZZ „Solidarność” Małopolska, a po wprowadzeniu stanu wojennego organizował harcerstwo niezależne. Był członkiem Komitetu Obywatelskiego.

Teresa Żelazny (ur. 30.08.1948)
Jest harcmistrzynią i psychologiem. Była związana z Kręgiem Instruktorów Harcerskich im. Andrzeja Małkowskiego, czyli harcerskiej „Solidarności”, oraz niejawnym Ruchem Harcerskim. Uczestniczyła w pracach zmierzających do odrodzenia wychowania dziewcząt i Organizacji Harcerek zniszczonej przez komunistów w 1949 roku. Była pierwszą naczelniczką harcerek w niezależnym ZHP.